Co z Bełchatowem i regionem po węglu? OZE i „produkcja energii w technologii nuklearnej”

Według prognoz przedstawionych w Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji Województwa Łódzkiego węgiel w dwóch odkrywkach Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów skończy się odpowiednio w 2026 r. (Pole Bełchatów) i 2038 r. (odkrywka Szczerców). Zdaniem górników, przy obecnym tempie wydobycia, może nastąpić to znacznie szybciej, bo nawet już około 2032-34 roku. Brak węgla oznacza nieuniknione czyli stopniowe wygaszanie bloków największej w kraju elektrowni. Zgodnie z prognozami pierwsza jednostka Elektrowni Bełchatów zostanie wyłączona w 2030 roku. W kolejnych latach następne bloki: w 2031 r. – 1 blok, 2032 r. – 2 bloki, 2033 – 2 bloki, 2034 r. – 3 bloki, 2035 r. – 2 bloki i 2036 – 1 blok.

Eksperci wyliczyli, że ograniczenie produkcji energii w elektrowni i stopniowe zmniejszanie wydobycia węgla spowodują, że w przeciągu dziesięciu lat, zatrudnienie w tych zakładach zmniejszy się o ponad 3,2 tys. osób. W KWB Bełchatów zatrudnionych będzie 2,6 tys. górników, a w elektrowni ma zostać 1,6 tys. energetyków. To jednak dopiero czubek góry lodowej, bo problemy związane z brakiem pracy będą znacznie większe. Prognozy przedstawione w Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji zakładają, że na likwidację jednego miejsca w górnictwie bądź energetyce przypadają aż cztery etaty w regionie. W ten sposób wyliczono, że odejście od węgla w energetyce może oznaczać utratę miejsc pracy dla 13,5 tys. osób w regionie.

Niestety czasu jest coraz mniej i zegar już zaczął odliczać upływające lata do przełomowych zmian. Stawka jest niebagatelna, bo gra toczy się o przyszłość Bełchatowa i całego regionu. Nowe inwestycje muszą stworzyć miejsca pracy, które zastąpią te zlikwidowane po zakończeniu wydobycia węgla, i co ważniejsze, dać impuls regionowi do „nowego otwarcia” i rozwoju. W przeciwnym wypadku Bełchatów może podzielić los wielu miast, które dotknął upadek przemysłu, a takiego „czarnego scenariusza” z pewnością bełchatowianie by nie chcieli.

Rozwiązaniem ma być wspomniany Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji. Unia Europejska w zamian za odejście od węgla dla Łódzkiego zaplanowała blisko 370 milionów euro. Teraz nadszedł czas, aby samorządy w regionie zaplanowały jak te pieniądze wykorzystać, aby w przyszłości inwestycje zaprocentowały i stworzyły nowe miejsca pracy. O planach i naborze wniosków z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, dyskutowano podczas spotkań władz samorządu województwa z przedstawicielami gmin objętych transformacją. Rozmowy odbyły się w Bełchatowie, Piotrkowie i Radomsku. Jaki jest więc pomysł na przyszłość Bełchatowa i regionu?

- Bełchatów musi pozostać zagłębiem energetycznym – taki jest cel strategiczny i w tym kierunku będziemy podążać. Będzie to, w coraz większym stopniu, produkcja energii ze źródeł odnawialnych. Kolejnym kierunkiem jest geotermia, a docelowo również produkcja energii w technologii nuklearnej. To zadanie ambitne i chcemy, za pośrednictwem samorządów, dać mieszkańcom narzędzia do tego, by region stał się jeszcze bardziej nowoczesny – mówił podczas wizyty w Bełchatowie Zbigniew Ziemba, wicemarszałek województwa łódzkiego.

Podczas spotkania z samorządowcami przedstawiono szczegóły działań związanych z transformacją energetyczną w województwie łódzkim. Uczestnicy spotkań poznali konkretne obszary, które będą objęte wsparciem unijnym.

W obszarze „Społeczeństwo w transformacji” są to m.in. inwestycje w infrastrukturę, a także tworzenie i rozwój centrów kształcenia zawodowego i ustawicznego, wsparcie kształcenia zawodowego w zakresie dostosowania do wymagań nowoczesnej, cyfrowej i neutralnej dla klimatu gospodarki. W drugim z obszarów „Gospodarka w transformacji” będzie można wnioskować m.in. o wsparcie infrastruktury badawczej, rozwój usług dla firm, wsparcie inwestycji w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw zwiększających ich zdolności produkcyjne, wdrożenie rozwiązań w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym oraz pomoc dla inwestycji służących zagospodarowaniu terenów zdegradowanych lub pogórniczych na potrzeby rozwoju nowych funkcji gospodarczych. Z kolei w obszarze „Przestrzeń w transformacji” aplikować z kolei można m.in. o dotacje dla infrastruktury służącej do wytwarzania energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego OZE.