Niezwykłe klejnoty i bogate suknie legendarnej królowej. Można nacieszyć oczy o godzinę drogi od miasta [ZDJĘCIA]

W dobrach Radziwiłłów w Nieborowie na niezwykłej wystawie można zobaczyć repliki klejnotów i strojów ze świata renesansowego przepychu.

O królowej i jej kreacjach oraz biżuterii krążyły legendy. Można doświadczyć tego blichtru w pałacu Radziwiłłów w Nieborowie, gdzie trwa właśnie wystawa „Barbara, królowa z klejnotów”. To godzina drogi od Piotrkowa. 

Młody król Zygmunt August, kiedy sprawował rządy wielkoksiążęce na Litwie, ożenił się potajemnie z Barbarą Radziwiłłówną, swoją poddanką. Para z powodów politycznych miała przeciwko sobie królową Bonę oraz senatorów i posłów koronnych. 

Na wystawiw odotworzono stroje i biżuterię królewską

Zawarcie związku małżeńskiego przez króla bez zasięgnięcia rady senatorów, uznano jako naruszenie prawa pospolitego i zgłaszano jako postulat egzekucji praw. 

Elementem wystawy jest także replika insygniów grobowych królowej Barbary, odkrytych w grudniu 2024 roku w Wilnie.

Wśród eksponatów znajduje się także unikatowy portret Barbary Radziwiłłówny pochodzący z prywatnej kolekcji. Obraz datowany jest na połowę XVI wieku.

Królowa Barbara Radziwiłłówna to jednak z najbardziej tajemniczych i kontrowersyjnych postaci polskiej historii. Została zoną króla Zygmunta Augusta, a to w Piotrkowie Trybunalskim rozstrzygnęły się losy małżeństwa.

Obrady sejmu zakończono w grudniu, a Barbara została ostatecznie uznana królewską małżonką i koronowana. W trzy lata później, w 1551 roku, zmarła. 

Odtworzono je z niezwykłą dbałością o szczegóły. Jedna z nich powstawał trzy lata, ręcznie tkana i szyta. 

Para z powodów politycznych miała przeciwko sobie królową Bonę oraz senatorów i posłów koronnych. 

Szczególnie występowali z przemowami przeciwko królewskiemu małżeństwu wojewoda krakowski Piotr Kmita, z rodu starosty Jaśka Kmity, który fundował Kościół NMP na Krakówce, wojewoda sandomierski Jan Tęczyński i poseł z krakowskiego Piotr Boratyński.

Barbara Radziwiłłówna została koronowana na królową Polski 7 grudnia 1550 r. Po przedwczesnej śmierci, pochowana została 24 czerwca 1551 w katedrze wileńskiej.

Rekonstrukcję oparto na archiwalnych dokumentach: rachunkach, zapiskach, listach królewskiego krawca Francesco, który sprowadzał tkaniny z Włoch.

31 października 1548 r. sejm zwołany do Piotrkowa ustosunkował się do konfliktu między szlachtą i Zygmuntem Augustem na tle jego małżeństwa z Barbarą Radziwiłłówną. 

Zygmunt August był drugim mężem Barbary. 

Królowa Barbara Radziwiłłówna była córką kasztelana wileńskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jerzego Radziwiłła i Barbary z Kołów, siostrą hetmana Mikołaja Radziwiłła, zwanego Rudym. Poprzez matkę była potomkinią królowej Polski Elżbiety Pileckiej, trzeciej żony Władysława Jagiełły. 

Na wystawie znajduje się również replika korony z filmu „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” z 1982 roku oraz oryginalna suknia filmowa noszona przez aktorkę Annę Dymną w roli królowej.

Barbara Radziwiłłówna została koronowana na królową Polski 7 grudnia 1550 r. Po przedwczesnej śmierci, pochowana została 24 czerwca 1551 w katedrze wileńskiej.

Kronikarze donoszą, że posłowie na kolanach mieli króla prosić, ale nic nie wskórali. Zygmunt August zagroził z kolei, że gotów był zrzec się korony królewskiej i wyjechać na Litwę.

„Barbara, królowa z klejnotów” to wystaw, którą można oglądać do 30 listopada 2025 roku.

Na sejmie zwołanym do Piotrkowa w 1548 roku obrady toczono w zamku królewskim. Rozpętała się awantura, podczas której posłowie występowali jawnie przeciwko królewskiej małżonce Barbarze, namawiając króla do rezygnacji z tego małżeństwa. 

Portret Zygmunta Augusta

Portret Barbary Radziwiłłówny