Papierosy ponad 26 zł za paczkę? Drastyczne zmiany uderzą w miliony

Rok 2025 przyniósł długo zapowiadany początek reformy akcyzowej. W marcu weszła w życie nowa stawka akcyzy na wyroby tytoniowe, ustalona na poziomie o 25 procent wyższym niż w roku poprzednim. Oznacza to, że ceny wzrosły gwałtownie. Jeszcze w ubiegłym roku paczka papierosów kosztowała 17–18 złotych – dziś przekracza już 20 złotych.

To jednak dopiero początek. Zgodnie z przyjętym planem rządowym:

• w 2026 roku akcyza wzrośnie o kolejne 20 procent,

Według wyliczeń przedstawionych przez Ministerstwo Finansów, do końca 2027 roku cena przeciętnej paczki papierosów sięgnie ponad 26 złotych. Dla konsumenta oznacza to wzrost kosztu o blisko 10 złotych w ciągu trzech lat, co może stać się istotnym czynnikiem wpływającym na decyzję o rezygnacji z nałogu.

Warto podkreślić, że wyższe stawki nie dotyczą wyłącznie papierosów. Reforma obejmuje cały wachlarz produktów zawierających nikotynę – cygara, tytoń do palenia, susz tytoniowy oraz płyny wykorzystywane w e-papierosach. To pierwszy przypadek, kiedy tak szeroko zakrojona zmiana obejmuje wszystkie segmenty rynku.

Nowe stawki za banderole

Równolegle do podwyżek akcyzy zmieniono również zasady naliczania opłat za banderole – specjalne oznaczenia legalizacyjne naklejane na opakowania wyrobów tytoniowych. Dotychczasowy system zakładał jednorodną stawkę, jednak nowe rozporządzenie Ministerstwa Finansów, ogłoszone w styczniu 2025 roku, wprowadza bardziej zróżnicowaną strukturę.

Zmiany przedstawiają się następująco:

• dla papierosów: opłata za banderolę wzrosła z 1,30 zł do 1,50 zł,

Najbardziej dotkliwe zmiany dotyczą płynów do e-papierosów. Nowelizacja rozróżnia wysokość opłaty w zależności od pojemności opakowania:

• pojemniki do 2 ml: 1,50 zł,

Dotychczas niezależnie od objętości banderola kosztowała 5 zł. Teraz, przy niższych objętościach, obciążenie będzie mniejsze, ale dla większych – pozostanie bez zmian. To ruch, który z jednej strony może pomóc producentom mniejszych produktów, ale z drugiej uderzy w hurtową sprzedaż i rynek „dużych pojemników”.

Przedsiębiorcy zwracają uwagę, że taka zmiana wymaga przystosowania systemów logistycznych, oznakowania produktów, a nawet korekty etykiet i procesów pakowania.

Aromatyzowane podgrzewacze – ostatnie miesiące w sprzedaży

Kolejnym, bardzo istotnym krokiem legislacyjnym, jest zakaz sprzedaży aromatyzowanych podgrzewanych wyrobów tytoniowych. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę w tej sprawie 1 kwietnia 2025 roku, a nowe przepisy stanowią implementację unijnej dyrektywy, która miała obowiązywać w Polsce od 23 października 2023 roku, lecz została wdrożona z opóźnieniem.

Nowelizacja wprowadza do ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych definicję „podgrzewanego wyrobu tytoniowego” i zakazuje jego wprowadzania do obrotu, jeśli zawiera on charakterystyczny aromat.

Ustawa zacznie obowiązywać po upływie 14 dni od ogłoszenia, ale dla branży przewidziano dziewięciomiesięczny okres przejściowy. Po jego zakończeniu wszystkie zezwolenia na pierwsze udostępnienie tych wyrobów wygasną, a ich sprzedaż stanie się nielegalna. To ogromna zmiana dla rynku, który w ostatnich latach rozwijał się bardzo dynamicznie.

Według danych Komisji Europejskiej, sprzedaż aromatyzowanych podgrzewaczy wzrosła aż o 2009 procent, a ich udział w rynku wyrobów tytoniowych w UE osiągnął poziom 3,33 procent. Oznacza to, że wiele firm będzie musiało całkowicie zrewidować swój model biznesowy.

E-papierosy: zakaz sprzedaży dla niepełnoletnich

Kolejna planowana zmiana legislacyjna dotyczy e-papierosów. Ministerstwo Zdrowia opracowało projekt ustawy zakładający całkowity zakaz sprzedaży e-papierosów osobom niepełnoletnim. Co istotne, zakaz ten ma obowiązywać niezależnie od tego, czy produkt zawiera nikotynę.

Projekt nowelizacji obejmuje także pojemniki zapasowe i produkty beznikotynowe. Został on zgłoszony do notyfikacji w Komisji Europejskiej, co oznacza, że wejdzie w życie dopiero po zakończeniu procedur unijnych.

Nowe regulacje wpisują się w szerszy trend ochrony dzieci i młodzieży przed uzależnieniem od nikotyny, którego symptomy mogą pojawić się już przy korzystaniu z produktów pozornie neutralnych. Dla detalistów to kolejny obowiązek – konieczność jeszcze bardziej restrykcyjnej kontroli wieku kupujących.

Polska walczy z nikotyną – nie tylko podatkami

Obserwując działania polskich władz, trudno nie dostrzec konsekwentnej strategii dążącej do ograniczenia konsumpcji nikotyny w społeczeństwie. Wzrost podatków, regulacje wiekowe, ograniczenia w sprzedaży aromatyzowanych produktów – wszystkie te kroki są elementem długofalowej polityki zdrowotnej.

Z jednej strony państwo liczy na zmniejszenie liczby palaczy, co w perspektywie dekady może przynieść oszczędności w systemie opieki zdrowotnej. Z drugiej – nie ukrywa, że zmiany fiskalne poprawią dochody budżetowe. Równowaga między troską o zdrowie publiczne a interesami fiskalnymi staje się kluczowym elementem debaty publicznej wokół nowych przepisów.

Rynek nikotynowy w punkcie zwrotnym

Branża tytoniowa w Polsce staje przed przełomem. Przedsiębiorcy będą musieli dostosować się do nowej rzeczywistości – przekształcić ofertę, zmienić łańcuchy dostaw, zrezygnować z niektórych produktów i inwestować w zgodne z prawem alternatywy. Dla wielu firm oznacza to nie tylko wyzwania operacyjne, ale też strategiczne decyzje dotyczące przetrwania na rynku.

Z kolei konsumenci, dotknięci wzrostem cen i malejącą dostępnością wyrobów, mogą coraz częściej podejmować decyzję o zakończeniu palenia. To z kolei może uruchomić kolejne fale kampanii edukacyjnych i zdrowotnych.

Jedno jest pewne – polski rynek wyrobów nikotynowych wkracza w nową erę. I nie będzie to era łatwa ani dla sprzedawców, ani dla użytkowników.