Zamek królewski strzegł szlaku handlowego. Warownię wzniósł Kazimierz Wielki, następcy zastawili za długi [ZDJĘCIA]

Zamek wybudował król Kazimierz Wielki. Rozpoczęcie budowy nastąpiło prawdopodobnie między 1352 a 1370 r. W latach 90. XIV w. zamek znalazł się wraz z miastem Inowłódz i przyległościami w rękach Nowodworskich herbu Nałęcz za pożyczenie pewnych sum pieniędzy królowi Ludwikowi Węgierskiemu, Elżbiecie Łokietkównie, królowej Jadwidze i Władysławowi Jagielle.

Król Władysław Jagiełło w Piotrkowie odebrał zamek 13 stycznia 1393 r. Odtąd pozostawał w rękach królewskich i aż do wojen szwedzkich zamieszkiwali w nim kasztelanowie, a później starostowie. 

Inowłódz był położony przy tranzytowym szlaku handlowym między ośrodkami państwa krzyżackiego a ziemiami Rusi Halicko - Włodzimierskiej, czyli przy drodze toruńsko-lwowskiej.

Gotycki zamek i trwała ruina

Zamek był zbudowany z miejscowego piaskowca. Zarys budowli miał kształt nieregularnego prostokąta o wymiarach 49,8 m na 31,5 m. Całość otaczała fosa o szerokości około 17-20 m i głębokości 1 m połączona kanałem z nurtem Pilicy. Średnia grubość murów to 2,4 m.

Wjazd na zamek możliwy był przez most na palach przerzucony przez fosę i następnie mostem zwodzonym przez wieżę bramną w murze. Część mieszkalna składała się w przyziemiu z 3 pomieszczeń. W XVI wieku spaliło się miasto i zamek. 

Po 1521 r. zamek przebudowano. Zamek trawiły jeszcze kilkakrotnie pożary, a w czasach wojen szwedzkich został zajęty przez Szwedów. W wieku osiemnastym był już całkowitą ruiną. Na początku XX wieku zachowały się jeszcze resztki murów. Zamek przez lata pozostawał w postaci trwałej ruiny.

Na odrestaurowanie czekał 300 lat

Od potopu szwedzkiego zniszczony zamek nie był restaurowany przez ponad 300 lat. W XIX wieku zniszczeń dopełniła rozbiórka murów oraz budynków zamkowych, które stały się źródłem budulca dla okolicznej ludności. 

Łódzki fabrykant Antoni Urbanowski wykorzystywał go również w 1880 roku jako materiał do umacniania brzegów Pilicy pod planowaną inwestycję. Pierwsze naukowe badania pozostałości zamku podjęto dopiero po zakończeniu II wojny światowej w roku 1949. W latach 1973-1985 przeprowadzono badania archeologiczne, w ramach których przebadano obiekt oraz zabezpieczono budowlę w formie tzw. trwałej ruiny.

Od 2007 roku ruiny zamku zostały objęte planami odbudowy oraz rekonstrukcji. Pomogły fundusze unijne. 15 czerwca 2013 roku odbyło się oficjalne otwarcie zamku dla ruchu turystycznego.

W latach 2008-2012 powstał obiekt, w którym obecnie siedzibę ma Gminne Centrum Kultury w Inowłodzu z Gminną Biblioteką Publiczną oraz Informacja Turystyczna.