To zmiana, która dotknie przede wszystkim osoby w wieku przedemerytalnym, korzystające z renty bądź wcześniejszej emerytury, ale wciąż aktywne zawodowo. Seniorzy, którzy osiągnęli już wiek emerytalny, mogą odetchnąć z ulgą – dla nich limity nie obowiązują.
Dlaczego limity się zmieniają?
Wysokość progów dorabiania dla emerytów i rencistów uzależniona jest od przeciętnego wynagrodzenia, które co kwartał ogłasza Główny Urząd Statystyczny. W II kwartale 2025 roku zanotowano spadek średniej pensji względem pierwszego kwartału, a to oznacza, że od września do listopada obowiązywać będą niższe wartości.
– „Niższy, bezpieczny próg dorabiania zostanie obniżony o 149,50 zł brutto, natomiast wyższy próg, którego przekroczenie może skutkować zawieszeniem świadczenia, spadnie o 277,70 zł brutto” – poinformował rzecznik ZUS Karol Poznański.
Obniżenie limitów to efekt statystycznych wahań w zarobkach Polaków. Niestety dla części emerytów i rencistów, oznacza to realne ryzyko zmniejszenia lub utraty świadczeń w najbliższych miesiącach.
Nowe progi od września – kto musi uważać?
Od września 2025 roku zarobki do 6124,10 zł brutto miesięcznie nie wpłyną na wypłacaną emeryturę lub rentę. To 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Jeśli jednak miesięczny przychód przekroczy 11 373,30 zł brutto (130 proc. przeciętnego wynagrodzenia), ZUS może całkowicie zawiesić świadczenie.
Sytuacja pośrednia dotyczy osób zarabiających powyżej 6124,10 zł, ale mniej niż 11 373,30 zł brutto. W ich przypadku ZUS zmniejszy wypłacaną emeryturę lub rentę – nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia.
Kwoty maksymalnego zmniejszenia od 1 września 2025 r. wynoszą:
- 939,61 zł – dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- 704,75 zł – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- 798,72 zł – dla renty rodzinnej przysługującej jednej osobie.
Kto nie musi obawiać się zmian?
Nowe progi nie obejmują wszystkich. ZUS wyraźnie podkreśla, że osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny – czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn – mogą dorabiać bez żadnych ograniczeń. Niezależnie od wysokości wynagrodzenia, ich świadczenia pozostają bezpieczne.
Jest jednak pewien wyjątek. Dotyczy on osób, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do minimalnej. Od marca 2025 roku minimalna emerytura wynosi 1878,91 zł brutto. Jeśli ktoś dorabia i jego przychód przekroczy wysokość tej dopłaty, emerytura za dany okres zostanie wypłacona w niższej kwocie – bez wyrównania do minimum.
Renciści pod specjalnymi zasadami
Zmiany obejmują także rencistów. Oni również muszą uważać na nowe limity, ale część z nich nie jest nimi objęta.
Bez ograniczeń dorabiać mogą:
- inwalidzi wojenni,
- inwalidzi wojskowi, których niezdolność do pracy ma związek ze służbą wojskową,
- osoby otrzymujące renty rodzinne po uprawnionych do tych świadczeń.
Osoby pobierające rentę rodzinną są dodatkowo uprzywilejowane, jeśli ich świadczenie jest korzystniejsze od emerytury, którą otrzymałyby po osiągnięciu wieku emerytalnego. W takim przypadku również nie muszą martwić się limitami.
ZUS wstrzyma wypłaty emerytur i rent – jak tego uniknąć?
Od września ZUS ma pełne prawo do zmniejszania lub zawieszania wypłat, jeśli przychody emeryta bądź rencisty przekroczą dopuszczalne progi. Dlatego osoby aktywne zawodowo powinny szczególnie dokładnie monitorować swoje dochody.
Jeśli świadczeniobiorca zorientuje się, że jego wynagrodzenie w danym miesiącu przekroczyło ustalony limit, powinien niezwłocznie poinformować o tym ZUS. Dzięki temu można uniknąć konieczności zwrotu nadpłaconych świadczeń w przyszłości.
Dlaczego to takie ważne?
W praktyce zmniejszenie świadczeń może oznaczać dla seniorów kilkaset złotych mniej w budżecie domowym, a zawieszenie – nawet kilkutysięczne straty miesięcznie. Dla wielu osób, które zmagają się z rosnącymi kosztami życia, każda złotówka ma znaczenie.
Eksperci przypominają, że sytuacja powtarza się co kwartał, bo to wtedy ogłaszane są nowe wskaźniki. Jeszcze w grudniu 2025 roku czeka nas kolejna aktualizacja limitów – i wcale nie jest powiedziane, że będą one wyższe.
Seniorzy między rynkiem pracy a ZUS
Rynek pracy w Polsce coraz mocniej otwiera się na starsze osoby. Coraz częściej mówi się o konieczności wykorzystania potencjału zawodowego emerytów i rencistów, zwłaszcza w kontekście malejącej liczby pracowników w wieku produkcyjnym.
Z drugiej strony obowiązujące limity wprowadzają niepewność i obawy. Wielu seniorów woli nie podejmować dodatkowej pracy lub pracuje poniżej swoich możliwości, tylko po to, by nie stracić świadczeń.
– „ZUS musi pilnować równowagi systemu, ale jednocześnie warto się zastanowić, czy obecny mechanizm nie zniechęca starszych osób do aktywności zawodowej” – komentują eksperci rynku pracy.
Co zrobić, by nie stracić?
Najważniejszą zasadą jest bieżąca kontrola przychodów. Seniorzy powinni zwracać uwagę nie tylko na podstawowe wynagrodzenie, ale też na premie, nagrody czy dodatki, które wliczają się do limitów.
Dodatkowo ZUS zachęca, by na bieżąco sprawdzać komunikaty instytucji – szczególnie te publikowane w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu, bo to właśnie wtedy zmieniają się limity.
Perspektywy na przyszłość
Polski system emerytalny opiera się na zasadzie, że świadczenia finansowane są z bieżących składek osób pracujących. Dlatego ZUS stara się utrzymać równowagę między wsparciem dla seniorów a stabilnością systemu.
Jednak w obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącej liczby emerytów, temat dorabiania będzie coraz częściej powracał w debacie publicznej. Nie można wykluczyć, że w przyszłości pojawią się propozycje zmian, które ułatwią seniorom aktywność zawodową bez obawy o utratę części świadczeń.
Komentarze (0)